Koelkast hoe werkt het ?

De werking van een koelkast is gebaseerd op het absorptie- of op het compressorprincipe. Absorptiekoelkasten vind je het meest terug in campers.

Werkingsprincipe Voordeel Nadeel

Absorptie

  • Stil
  • Lange levensduur
  • Verschillende energiebronnen:
    • 230V netspanning
    • 12V gelijkstroom
    • gas
  • Lager koelvermogen bij buitentemperaturen boven 30°C
  • Relatief traag werkend systeem
  • Beperkt rendement
  • Hoge energiekost

Compressor

  • Snelle koeling
  • Gunstig rendement en energieverbruik
  • Enkel op 230V netspanning en 12V gelijkstroom

Onderdelen :

  1. Kookvat
  2. Scheider
  3. Condenser
  4. Verdamper
  5. Absorber
  6. Absorbervat

Werking absorptiekoelkast:

De koelkast kan op 230 Volt, 12 Volt of op gas werken. Uiteraard niet op alle drie bronnen tegelijk. 

Er is dus warmte nodig. Toch vreemd eigenlijk. Hoe komt het nu dat warmte voor koeling zorgt.

Onder in de verticale pijp (1) zit een kookvat dat gevuld is met een oplossing van water en ammoniak. 

De verwarmingselementen (220 V, 12 V of gas) verwarmen het kookvat (1). De aanwezige ammoniak verdampt. Het water verdampt ook, maar mag niet verder in het circuit komen. 

Vlak voor de condensor (3)  loopt het water terug in de ammoniak oplossing. Het ammoniakgas loopt verder door de condensor waarin het ammoniak condenseert tot vloeibare ammoniak. 

De vloeibare ammoniak loopt vervolgens door een dun buisje om daarna in een grote ruimte plotseling "vrij" gelaten te worden. Deze ruimte is de verdamper(4) waarin alle druppeltjes ammoniak verdampen. Voor dit proces is warmte nodig, die aan de omgeving wordt onttrokken.

Dit proces is te vergelijken met het verdampen van een druppel aceton op de hand, de grote ruimte. De hand wordt ter plaatse koud doordat er warmte aan de omgeving wordt onttrokken om de aceton te laten verdampen. De vloeistof in de verdamper verdampt tot ammoniakgas dat via de absorber (5), waarin zich waterdamp bevindt, naar het absorbtievat(6) stroomt. Dit vat is gevuld met water. Ammoniakgas lost op in water. Daar het absorbtievat in verbinding staat met het kookvat wordt het ammoniak, door de toegevoerde warmte uit het water verdreven. En… het proces begint weer opnieuw.

Werking compressorkoelkast:

 De compressor verplaatst het koelmiddel naar de verdamper. Daar verdampt het koelmiddel door warmte aan de omgeving te onttrekken. Vervolgens gaat het verdampte gas, door de druk die opgebouwd is door compressor, van de verdamper naar de condensor. In de condensor wordt het verdampte gas terug vloeibaar. Het vloeibare koelmiddel gaat dan terug naar de verdamper waar de cyclus kan herbeginnen.

Tips and tricks:

  • In de zomer:
    wanneer de koelkast slecht koelt komt dit meestal door het feit dat er teveel warmte opstapelt in de ruimte achter de  koelkast. Dan is volgende tip meestal handig: Verlaag de koelstand overdag zodat de geproduceerde warmte achter de koelkast verminderd waardoor de koelkast beter koelt. Wanneer het buiten terug afgekoeld is 's avonds en 's nachts kan de koelkast terug op een hogere koelstand geplaatst worden.
  • Omgevingstemperatuur is hoger dan 30°C gedurende een lange periode? Gebruik dan een ventilator (12V) om de warmte achter de koelkast geforceerd af te voeren.  Als je geen ventilator hebt kan je proberen de plastic roosters te verwijderen. Zo kan de verse lucht beter circuleren.
  • In de winter:

Als de temperatuur ≤ 7°C plaats je best de winterplaten op je roosters van de koelkast. Controleer deze bedekking geregeld om te voorkomen dat sneeuw, bladeren of andere het ventilatierooster afdekken en er onvoldoende afvoer van de verbrandingsgassen is.

  • Een automatische koelkast schakelt pas na 15 a 20 minuten op gas als u de motor stil legt. Dit is gedaan om te voorkomen dat er een open vuur ontstaat als je gaat tanken met de camper. 
  • Als de koelkast niet meer goed koelt op gas denk er dan eens over om de schouw te poetsen. In de branderbuis hangt een draad waar een spiraal aan vast gemaakt is. Deze spiraal zorgt ervoor dat de warmte zich goed verdeeld en het kookvat optimaal verhit wordt. Als er veel roet aan de spiraal hangt verwijder deze dan met een borstel.

Koelkast op zijn kop zetten

  • Er wordt soms gezegd dat je de koelkast moet uitbouwen en op zen kop moet zetten als hij niet meer werkt.
    • Dit zijn fabeltjes, dit is niet waar, geloof dit niet.
    • Doe dit dus niet het werkt niet.

Het reinigen van de gasbrander